Ülkemizin bu zor zamanında dünyaya niye geldim diye düşünüyor. Yine yaşdaşlarım bu sözü duyunca “Neden Saçların Beyazlamış arkadaş” şarkısını hatırlıyorlar.  Şarkının sözü Cengiz Tekin'e, bestesi Rıfat Şallıel'e ait mutlaka duymuşsunuzdur. “Neden saçların beyazlamış arkadaş, sana da benim gibi çektiren mi var?” Demem o ki biliyorum maddi olarak çok kötü günler geçirmeye başladık. Ama bu sadece bizim jenerasyonun başına gelmedi. Dünyada da buna benzer günler yaşandı. Üzüntünüze bir nebze olsun su serpmek için size bir örnek vereyim.

Bir an için 1900 yılında doğduğunuzu hayal edin. 14 yaşındayken Birinci Dünya Savaşı başladı ve 18 yaşındayken 22 milyon ölü bırakarak bitti. Kısa bir süre sonra, dünya çapında bir salgın olan İspanyol Gribi ortaya çıktı ve 50 milyon insanı öldürdü. Ve sen hayattasın, 20 yaşındasın. 9 yıl rahat yaşadın tam her şeyi yoluna koymuştun ki, 29 yaşında, New York Menkul Kıymetler Borsasının çökmesiyle başlayan, enflasyona, işsizliğe ve açlığa neden olan küresel ekonomik krize yakalandın. 33 yaşında Nazizm iktidara gelir. 39 yaşındayken İkinci Dünya Savaşı başlar ve 45 yaşında 60 milyon ölü ile biter. Kovid 19 da 6 milyon kişi öldü. Düşün 50 ve 60 milyon insanın o dönemde yok olması. Bitmedi 52 yaşında Kore Savaşı, 64 yaşında Vietnam Savaşı başlar ve 75 yaşında biter. Yani 1900 yılında doğsaydınız dünyanın zor günlerini yaşayacaktınız. 

Örneğin 1985 doğumlu bir kişi, büyükanne ve büyükbabasının birçok savaş ve felaketten sağ kurtulduğunu bilmeden, hayatın ne kadar zor olduğunu düşünüyor. “Yahu ben ne mutsuzum” diye sızlanıyor.  Bir sabah uyandığınızda karşılaştığınız zamlar sonrasında Tuvalet kağıdı almak için şu an kuyrukta değilsiniz. Sadece fiyatı üç katına çıktı. Şükür etmemizi isteyenlere kızabilirsiniz. Ama lütfen kötü düşünmeyin. 

Bugün, büyük bir pandemi yaşamış kişileriz. Korktuk ve yorulduk. Arkadaş ve akrabalarımızı kaybettik, korkuyoruz. Ama sabır çok önemli. Eskiden şartlar daha da kötüydü ama evet insanlık bu şartlar altında hayatta kaldı ve üstesinden geldi. Lütfen bunun için siz de sesinizi duyurabileceğiniz platformlarda olun ya da seçtiğiniz kişilere en azından düşüncelerinizi iletin. Sonra “bu vergi ne? öyle mi böyle mi” demeyin. Ağlamayana meme yok biliyorsunuz.  İnanın daha güzel günler bizi bekliyor.

Günümüzde, hayat pahalılığı ve enflasyon nedeniyle zam haberleri sıklıkla karşımıza çıkıyor. Bu yazıyı yazmadan önce üniversiteden birkaç öğrencime sordum. Bir tanesi bana bu ülkede yaşamanın zor olduğunu, insanların psikolojilerinin bozulduğunu ve bu zamların sonunda da karışıklıkların başlayabileceğini kavga döğüş ve hırsızlık oranlarında yükselme olacağını düşündüğünü söyledi ve ekledi onun sözü ile yazıyorum “Hocam ben ülkeden kaçar” dedi.

İnanın nasıl üzüldüm anlatamam. Gençler bizim için çok değerli ama onların bu düşünceleri dillendirmesi ve hatta “Hocam ben kaçar” demesi beni korkuttu.  Benim beklediğim cevap “Hocam zamlara karşı en etkili önlem, gelirimizi artırmaktır. Bunun için de daha çok çalışıp çeşitli yolları değerlendirebiliriz” gibi bir cümleydi. 

Aslında artık har vurup harman savrulacak bir zamanda değiliz. Sadece kendimizi değil vatanımızı ve hatta dünyamızı da düşünmeliyiz. Harcama alışkanlıklarınızı gözden geçirmek, zamlardan etkilenmemek için önemli bir adımdır. Bütçenizi dikkatli bir şekilde planlayarak gereksiz harcamaları azaltabiliriz. Artık önceliklerimizi belirleme ve asıl ihtiyaçlarınızı karşılamak için gereksiz harcamaları kısma zamanı. Ayrıca, fiyat karşılaştırması yaparak daha uygun alternatifleri tercih edebilir ve indirimleri takip edebiliriz.

Tasarruf alışkanlığı edinmek, elde biriktirecek para kalmasa da birkaç kuruş artırabilmek artık çok değerli bu günler için. 

Zamlardan kurtulmanın yolu, gelirinizi artırma, harcamalarınızı kontrol etme, tasarruf alışkanlığı edinme, alternatif ürün değerlendirme ve enerji-su tasarrufundan geçiyor. 

Bu dünyada sinirlenmeden yaşayabilmek için artık çok çabalamalısınız.