Bugün ki başlık Sezen Aksu'nun da söylediği bir Oğuz Yılmaz şarkısının sözleri. Biraz nükte olsun diyerek attık bu başlığı. Ama dünya ekonomisinin bu sıralarda yaptığı işlerden birini anlatıyor.
Kimse kimsenin tavuğuna "kışt" demiyor. Herkes kendi derdine düşmüş vaziyette. Şu an herkesin derdi kendini ilgilendirdiği için, ne Suriye meselesi, ne sınır dışına itilen göçmenlere ne olduğunu biliyoruz, ne de Libya'da neler oluyor bizi ilgilendirmiyor bir bakıma gündemde değil. Acaba ülkelerin istediği de böyle bir kriz miydi. Kimse evden dışarı çıkmazsa, kavgalar evlerde karı koca arasında sınırlı kalsa ülkeler çok daha rahat yönetilebilir. Şaka bir yana ancak tüm sektörlerde yıkım büyük. Bu karantina günlerinde en basit çalışanlardan devlet başkanlarına kadar herkes dahil. Yani dostlar, dünya olarak gümledik. Bu sırada dert Hangi ülke sakladığı ne kadar parayı ortaya çıkaracak.? Ya da iflasa doğru tepe aşağı bir yola mı girecek. Turizm sektörüne binen şimdilik 3 aylık yani dert 51 Milyar USD bu nedenle Kongreler ve iş gezileri de yıllık olarak 400 milyar usd eksiye düşecek diye bekleniyor. Bu rakamlar Dünya Turizm Örgütü tarafından verilen rakamlar.
Şu karantina günlerinde evde kalınca kafa daha farklı çalışmaya başlıyor. Evdeki nevalenin kullanımı ve bir şekilde evdeki hanımların yemek üretebilecek gıda çeşidi oluşturmak için çabaları, Bankalardan çekemediğimiz paralar yani ortalık kızışınca şunu düşündüm. Böyle bir virüs, tüm ülkelerin sınırlarının kapanmasına, ulaşımın kısıtlanmasına ve ticaretin neredeyse sıfıra inmesine neden oldu.
Artık Korona ya da Corona demiyor Covid-19 diye adlandırıp bizden uzak durması için dualar ediyoruz. Bu karantina sayesinde aileler tekrar beraber yemek yemeye, birbirlerinin derdini dinlemeye başladılar. Bence bu işin olumlu yanı. Ama öte yandan, Salgın Avrupa ve Amerika'da yaygınlaştıkça, Afrika ve Latin Amerika'da da hakim olmaya başlıyor. hafta sonuna kadar 155 ülke ve bölgede Çin dışında 134.000 kayıtlı enfeksiyon vardı. Bu, sadece yedi günde yaklaşık 90.000 vaka ile 43 ülke ve bölgede bir artış.
Bana "hocam şimdi neredesin?" sorusu hep soruyor. Ben babam ya da eşim gibi bir iş yerinde neredeyse bir ömür geçirenlerden değilim. Ruhum ve genlerimde göçebelik var galiba. Eğitim hayatımda dahi hep başka okullara transfer olarak okudum. Bu yüzden çok insan tanıyorum.
Ülkemizde döviz girdisi sağlayan sektörlerden ilk akla geleni tekstil olsa gerek. Koronavirüs salgınının Çin'de üretimi önemli ölçüde düşürmesi, Türk konfeksiyon ve hazır giyim sektörü açısından karmaşık bir tablo ortaya çıkardı.
Kaos artınca hele ekonomide kaos artınca "savaş çıkar" derler. Günümüzde derler mi bilmiyorum ama yüz yıllarca bu durum böyle süre gelmiş. Arap baharının da bence çıkma nedenlerinden biri bu tip kaos ortamlarıydı. Sıcak para bir yerlerde saklanınca pazar sıkışınca canlı paraya al sana kaos. Çin gibi güçlü bir ülke dalgadan etkilenmeyen transatlantik gibiyken, virüs sayesinde büyük yara aldı. Aslında karbon salımından dolayı dünyayı zehirleyen fabrikaların bir aydır kapalı olması biraz insanlığın yararına oldu. Ama binlerce ölen insana yazık günah değil mi? Eğer bu bir savaşsa çok acımazsız. Yok bu bir savaş nedeni olacaksa o da hiç adil değil.
Ocak ayında ekonomi alanında yaşadıklarımızı düşünürsek eğer bizi en çok merak ettiren konu doların durumuydu. İhracattaki gelişmeler ve Borsa daha az konuşuldu. Yapılan birçok araştırmayı okudum. Bunlardan biri de Medya Takip Merkezi'ydi. Ekonomi dünyasının nabzını açıkladığı bir raporla duyurdu. Açıklanan rapora göre Dolar kuru, 2020 yılının ilk ayında en çok konuşulanlar arasında öne çıktı demiştim. Yeni yıla 5,31 civarında başlayan dolar, ayın son işlem gününü 5,97 seviyelerinde kapatırken, medyada 212 bin 288 habere yansıdı.
