Gıda fiyatlarındaki durmak bilmeyen artış, barınma hakkının lüks hale gelmesi, giyim ürünlerinin pahalılığı ve daha sayılabilecek birçok şey… Hal böyleyken sinema, tiyatro, kitap okumak gibi aktiviteler bazı kesimlerce lüks gibi algılanmaya başlandı ama maalesef durum böyle değil.

Sanatsal aktivitelere maalesef ülkemizde diğer ülkeler kadar önem verilmiyor. Özellikle tiyatroya gitmek ve kitap okumak gereksizmiş gibi düşünen birçok insan var ancak insanların belli bir gelişmişlik düzeyine ulaşması için elzem olan bu aktiviteler ulaşılması giderek zor hale gelmeye başladı.

Son olarak Müjdat Gezen tiyatrosunu satılığa çıkardığını açıkladı ve kapalı gişelerin bile tiyatroyu kurtarmaya yetmediğini belirtti. İnsanlar tiyatro biletlerini pahalı bulup yeterince bütçe ayıramıyor, mevcut ekonomik durumda bütçe ayıramamaları anlaşılır olsa da anlaşılmayan kısmı şu ki tiyatroların nakliye, ekip masrafı, ekiptekilerin sigortaları gibi birçok gideri var dolayısıyla eskisi kadar getirisi olan bir iş değil. Hal böyle olunca da bilet fiyatlarının düşük olması halinde zararına oyun oynamaları gerekiyor. Bu sektördeki insanların da kendisini geçindirmesinin gerektiği düşünülürse böyle bir fedakarlık yapmaları beklenemez. Müjdat Gezen gibi önemli sanatçılar bile tiyatrosunu ayakta tutmakta zorlanırken sektörün durumunu anlamak zor olmamalı. 

Sinemalar da pandemiden sonra ayakta durmakta iyice zorlanmaya başladı. Pandeminin de etkisiyle dijital platformların öne geçmesi, sinema biletlerinin minimum 80-90 TL seviyesinde olması ve film izlerken atıştırmalık alınması halinde yüksek rakamlar ortaya çıkması sebebiyle çoğu insan sinemaya gitmekten de vazgeçti. 

Tiyatro ve sinemaya ek olarak ülkemizde kitap okuma oranı da oldukça düşük… Kitapların fiyatı ulaşılabilir seviyedeyken bile düşük olan bu oran günden güne azalıyor. Ortalama bir kitap 90-100 TL aralığındayken ve insanlar dengeli beslenmekte zorlanırken elbette okumaya bütçe ayırmaları zor ancak bu durum kültür seviyemizin sürekli gerilemesine ve eğitim düzeyimizin düşmesine neden oluyor.

Dijital platformlardan film izlenebiliyor olsa da tiyatro gibi önemli bir sanata sahip çıkılması, bakanlık yardımlarının artırılması ve gerekirse teşvikle desteklenmeleri gerekiyor. Kitap okuma oranının artışına da aynı şekilde ehemmiyet verilmesi, lise ve üniversite öğrencilerine dönem dönem ücretsiz bir şekilde kitaplar ulaştırılması veya bu tarz kampanyalar yapılması okuma oranının artışı için düşünülebilir.

Avrupa’da bazı ülkelerde devletler 25 yaşına kadar olan gençlere aylık ve yıllık olarak kültürel aktivitelerde kullanmaları için bir kart veriyor ve böylelikle gençlerin sanattan uzak yetişmemesi, kültürel olarak da kendilerini geliştirmeleri sağlanıyor. Ülkemizde de böyle bir uygulama yapılsa çok büyük bir fark yaratılabilir. Tabi mevcut düzende ekonomik olarak yaşanan büyük sıkıntılar içerisinde böyle bir uygulama gereksiz bulunabilir ancak kültürel olarak gelişmeyen bir toplumun bir yere gelemeyeceği de göz ardı edilmemeli. 

Sanata gereken değerin verildiği, Müjdat Gezen gibi önemli bir ismin bile tiyatrosunu kapatmak zorunda kalmadığı günler görür müyüz veya her geçen gün sanattan daha da mı uzaklaşırız bilmiyorum ama umarım en azından bu konuda bir gelişme yaşanır da kültürel mirası çoğu ülkeden çok daha zengin bir ülke olmamıza rağmen değerini bilemeyişimiz sebebiyle daha da cahil bir toplum haline gelmeyiz.