SON DAKİKA

Sağlıkta çevre etiketi

Gelecek nesillere bırakacağımız en büyük miras "Yaşanabilir Dünya" olmalıdır. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (World Wide Found - WWF), doğanın zarar görmesini durdurmayı ve verilen zararları onarmayı amaçlayan, Dünya'nın en çok proje üreten, en kapsamlı ve en büyük uluslararası sivil toplum kuruluşudur.

1996 yılında Türkiye’de kurulan Doğal Hayatı Korumu Vakfı; 2001 yılında WWF-Türkiye adını benimseyerek, WWF’nin küresel amaçlarını ulusal seviyede ve 1993 yılında Türkiye tarafından imzalanan Ramsar Sözleşmesi’nde ölçütlerine göre faaliyetlerini yürütmektedir. Ramsar Anlaşması, temelde su kaynaklarının doğru kullanılması, sulak alanlar, kıyılar, doğal kaynaklar ve orman alanlarının korunması, koruma alanları oluşturarak biyolojik çeşitliliğinin geliştirilmesi, canlı türlerinin yaşamlarının sürdürülebilirliği ölçütlerini içermektedir. WWF-Türkiye de bağımsız ve siyaset dışında ürettiği çözümleri geliştirdiği sivil iş birlikleriyle yürütmektedir. 

Küresel Eko Etiket Ağı (GEN), eko-etiketli ürün ve hizmetleri destekleme, geliştirme ve teşvik etme amacıyla 1994 yılında kurulmuş kar amacı gütmeyen uluslararası bir platformdur. Bu ağ 60 ülkeyi kapsayacak şekilde 34 üyesi bulunmaktadır. Türkiye Çevre Etiketi Sistemi GEN üyeliğine 2022 yılında katılmıştır. 

Anayasamızdan kaynaklanan Devletin Pozitif Yükümlülüğü gereği, devlet vatandaşının kaliteli ve sağlıklı bir çevrede yaşam ve sağlık hakkının korunmalı ve bütün önlemleri almalıdır. Bu bağlamda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde “Çevre Etiketi Kurulu” kurulmuştur. Bu kurul; doğa dostu, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir ürün ve hizmet üretimiyle, bilinçli tüketim ve doğa dostu yatırımların ölçütlerini belirlemekte ve geliştirmekte, Çevre Etiketi Yönetmeliği kapsamında “Çevre Etiketi” ile belgelemekte ve kuruluşu “Çevre Etiketi Kullanıcısı” haline getirmektedir. 

Çevre Etiketi Yönetmeliği’nin amacı; sürdürülebilir çevre hedefleri doğrultusunda, yaşam döngüsü boyunca çevresel etkileri azaltılmış ürün veya hizmetleri teşvik etmek, tüketicilere doğru ve bilimsel temeli olan bilgi akışını sağlamak için gönüllülük esaslı çevre etiketi sistemi oluşturmak ve bu konudaki idari ve teknik hususlar ile sistemin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. 

Sağlık Bakanlığı Çevre Etiketi Kurulu’nun üyesidir. Bu bağlamda, Sağlık Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşlar ile sağlık personelince üretilen hizmetin ölçütlerinin geliştirmesi, sağlık kuruluşlarının Çevre Etiketi Kullanıcısı haline gelmesi gerekmektedir. Sağlık hizmetinin ve sağlık kuruluşlarının yönetmelik ve WWF ölçütleri kapsamında çerçevesinin belirlenmesi ve geliştirilmesi için Sağlık Bakanlığı’na büyük görev düşmektedir. Sağlık hizmeti üreten sağlık kuruluşları ile sağlık hizmetini tüketen bireylerin ve sağlık personelinin hatalı alışkanlıklarının doğru davranışlara dönüşmesi ve çevre sorunlarını azaltacak şekilde geliştirilmesine yönelik projeler geliştirilmesi de sağlıklı ve kaliteli çevrede yaşam ve sağlığın korunması kapsamındadır.

Sağlık Bakanlığı’nın sağlık hizmeti ölçüt belirleme başvurusu Çevre Etiketi Kurulu tarafından değerlendirilecektir. Kurul, Teknik İnceleme Komisyonu oluşturacak, sağlık hizmetinin bütün bileşenlerini (sağlık personeli, bina, cihaz, ekipman vs) dikkate alarak, sağlık hizmetinin paydaşları kurum ve kuruluşlar, sektör temsilcileri, STK’ların görüşlerini kapsayan Taslak Hizmet Grubu Kriterlerini içeren Değerlendirme Raporu oluşturacaktır. Tüm paydaşların mutabık olduğu Nihai Kriterler Çevre Etiketi Kurulu tarafından uygun görülürse Bakanlık tarafından yayınlanarak yürürlüğe girecektir. 

Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili kuruluşların idari kayıtları, Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen araştırmalar, beş yılda bir yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) ile üç yılda bir yapılan Türkiye Sağlık Araştırması ile Sağlık İstatistiklerinin veri kaynağı oluşturulmaktadır. 2021 yılı verilerine göre kamu hastanesi sayısı 908, özel hastane sayısı 571, Üniversite hastane sayısı 68’dir. Türk Çevre Etiketi, dinamik sıralanan parçaların dairesel bütünlüğünü uyum içinde yansıtacak şekilde merkezden dağılmış gibi hareket eden, doğanın sayısız kaynaklarını temsil eden, toprak, deniz, gökyüzü ve doğadan ilham alan logosuyla Sağlık Hizmeti üreten kuruluşların tacı olacaktır.