SON DAKİKA

Sağlıkta 2023 vizyonu

Sosyal devletler kamu kaynaklarının önemli bir bölümünü her yıl artan kamu sağlık harcamalarına ayırmaktadırlar. Sağlık hizmetlerine erişimde eşitliği ve iyileştirmeyi sağlama hedefine yönelik kamu kaynaklarını etkin kullanmayı hedeflemektedirler. Sağlık harcamalarının bütün dünyada giderek artması ve kamuya getirdiği artı yük nedeniyle kamunun sağlık alanındaki politikaları ve sağlık harcamalarını kontrol çabalarını da beraberinde getirmektedir.

Türkiye’nin coğrafi konumu bölgenin merkezi olmasını beraberinde getirmektedir. Ayrıca jeolojik olarak tetis metojenik kuşakta yer alması, yerkabuğunda oluşan teknonik hareketler sonucunda oluşan büyük yeraltı termal yapı, kadim zamanlardan beri gelen şifahane ve hamam kültürü insan sağılığına yönelik geleneksel yapıyı ortaya koymaktadır. 

Yapılan araştırmalar, sağlık hizmetleri, hekim ve hasta arasındaki asimetrik bilgiler, sınırlı rekabet, yıkıcı sağlık harcamaları ve erişimdeki eşitsizlikler nedeni ile hükümetlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)'dan sağlık sektörüne önemli oranda pay ayırmalarına yol açtığını göstermektedir. Hükümetler, daha iyi sağlık seviyesine ulaşmaya yönelik artan beklentileri belirlemeye ve demografik değişimlere ayak uydurmaya yönelik önlemleri geliştirmeye,  teknolojik gelişmelerin gerisinde kalmamaya yönelik birçok noktada gelecekçi politikalar geliştirilmeye çalışılmaktadır. Sağlık sektöründe sağlıkta yaşanan dönüşüm, dönüşümün gerekçeleri, dönüşümün yansımaları, dönüşümün siyasal alanları nasıl şekillendiği ve yaşanan sürecin gerek toplum gerekse sağlık çalışanlarına etkilerini analiz eden birçok çalışma yapılmaktadır. 

Sağlıkta Dönüşüm Programı ile herkes için ulaşılabilir, nitelikli ve sürdürülebilir sağlık hizmetinin, etkili, kaliteli, verimli ve hakkaniyete uygun bir şekilde sunulması hedefi insan odaklı yaklaşımın sonucudur. Program ile büyük gelişmeler kaydedilmesine rağmen OECD üyesi ülkelerin ortalamalarının gerisinde kalan sağlık statüsünden, doğumda beklenen yaşam süresine, anne ve bebek ölümlerinden, hekim başına düşen hasta sayısına kadar çok geniş çeşitlilikte göstergeler bulunmaktaysa da program birçok alanda hızlı iyileşmeyi sağlamıştır. 

Mevcut durum ve sorunlar tespit edilerek, çözüme yönelik öneriler gözetilerek 2023 Sağlık Vizyonu geliştirilmiştir. Bu hedeflerin en başında İnsanımızı birbirinden ayırmadan hamilelik, doğum, çocukluk, ergenlik, gençlik ve yaşlılık dönemlerinde sağlıklarını adım adım takip etmeye yönelik kararlılık ile sağlıkta değişim ve dönüşümün niihai hedefinin küresel değişim ve gelişime ayak uydurmak değil, bu değişim ve dönüşümün lideri olmak kararlığı çok önemlidir. 

OECD üyesi üyelerin ortalamalarına kıyasla olumsuz seyreden göstergelerde iyileşmeyi sağlamaya yönelik çalışmalar liderlik hedefini gerçekleştirmek niyetini, sağlıkta ulaşım araçlarında teknolojik donanımı yüksek genç filo oluşturmaya ve yüksek teknolojili tıbbi araç ve gereçleri artırmaya yönelik hedeflerin teknolojik yatırımlara gösterilen dikkati ve ortaya koymaktadır. 

Yerinde sağlık anlayışı ile engelli, yaşlı, hamile gibi hassas grupların ihtiyaç duyduğu hizmetlere daha hızlı, daha kolay ve daha konforlu erişimlerinin sağlanması, sağlıklı yaşlılık yaşamının yerinde sürdürülmesine yönelik gereksinimleri karşılayacak işgücü, teknolojik yapı, organizasyon konularındaki çalışmaları gideerek artmaktadır. 

Hem ülkemiz insanlarının sağlığa etkin ve etkili erişimini sağlamak, hem de Avrupa, Ortadoğu, Afrika, Orta Asya ve Rusya bölgesinin Sağlık Turizmi Merkezi olmaya yönelik olarak, Kamu-Özel Ortaklığı (KOO) modeli ile sağlık tesisleri, AR-GE birimleri, yüksek teknoloji merkezleri, sosyal yaşam alanları, sağlık bilimleri üniversitesi ve büyük rekreasyon alanlarının bir arada bulunduğu şehir hastaneleri oluşturulmaktadır.

Sağlıkta insan gücü eksiğini kapatmaya yönelik olarak YÖK ile yapılan işbirliğini devam ettirerek doktor, hemşire, ebe sayısının artırılması hedeflenmektedir. 

Sağlıkta küresel değişim ve dönüşümün lideri olmak hedefi gerçekleştirilmesi olası bir hedeftir. Daha fazla sivil toplum kuruluşu ile daha etkin ve kapsamlı işbirliği yapılması, kaliteli işgücü ve teknoloji ile 2023 sağlık hedefi farkındalığının geliştirilmesi mümkün görünmektedir.