SON DAKİKA

Kripto para bankaları

Bu koin işi insanlara çok güvensiz gelmesine rağmen ufak ufak ilgilendikleri konuların başında geliyor. Aslında beni şaşırtan bir haber de şöyle. Kripto para için yatırım yapan 55 banka varmış Bir dönem güvenilmez, bir bankaya bağlı olmayan bir sistem derken dev ekonomik kuruluşlar, piyasa işlemlerinin faaliyeti için ekonomi piyasasında finansal hizmet yarışına giriyor.

Block Data tarafından yayınlanan bir rapora göre, yönetim altındaki varlıklar açısından dünyanın en büyük 100 bankası arasında yer alan 55 banka, doğrudan veya yan kuruluşlar aracılığıyla kripto para birimlerine ve blockchain teknolojisine yatırım yapıyor. Oysa ülkemizde hiç bir banka ne yazık ki koin kabul etmemektedir. Çünkü, bütün bankalar BDDK bünyesine bağlı. Türkiye’de bu konu için mevduat hesap kanunu yok. Bu yüzden hiç bir banka henüz alım satım işlemini doğrudan yapmamakta. 

Ancak durum görünüşte böyle. Bazı borsalar kullanılarak bankalardan işlem yapılabiliyor.  Bu da işin başka yüzü. 

Blok zinciri (Blockchain) girişimlerine yapılan yatırım büyüklüğüne göre en aktif bankalar 19 yatırımla Barclays olurken ardından 9 yatırımla Citigroup, 8 yatırımla Goldman Sachs, 7 yatırımla JP Morgan Chase ve 6 yatırımla BNP Paribas izliyor.

Bu dev ekonomik kuruluşlar, erken dönemde ve son zamanlarda olmak üzere yatırımlar yaptılar. Block Data tarafından yapılan araştırmaya göre bu yatırımların çoğu, diğer yatırımcılarla veya diğer birçok yatırımcıyla ortak olarak yapıldığı için bu bankaların yatırdığı para miktarını belirlenemedi.

Ancak öte yandan, Standard Chartered Bank'ın 380 milyon dolarlık 6 yatırım yapması, BNY Mellon'un yaklaşık 320 milyon dolarlık 5 yatırım yapması ve Citigroup'un 280 milyon dolarlık 9 yatırım, UBS 266 milyon dolarlık 5 yatırım ve BNP Paribas 236 dolar değerinde 9 yatırım yapması üzerinden değerlendirme yapılabiliyor.

Bu faaliyetler aslında bu yılın ilk yarısında kripto varlıklara ve blok zincir teknolojisine yapılan toplam küresel yatırımlardaki 8,7 milyar dolarlık artışın bir parçası ve 2020'nin tamamında görülen miktarın iki katından fazla ve 2017 de gerçekleşen rekordan 7,2 milyar daha fazla.

Hatırlarsınız geçen yılın Temmuz ayının sonlarında, ABD Para Birimi Denetleme Ofisi, tüm ulusal bankaların kripto para saklama hizmetleri sunmasına izin vermişti.  Yapılan açıklamada, herhangi bir ulusal bankanın kripto para cüzdanları için kripto anahtarları tutabileceği ve ulusal bankaların müşterileri için dijital varlıklar tutmasının önünün açabileceğini duyuruldu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre Muhammed Cemil son olarak “Yıllarca müşterilerini, özellikle Bitcoin ile uğraşmamaları konusunda uyardıktan sonra, birçok bankanın artık kripto paralara yatırım yapması ve depolaması gerçeğine gelince, bu muhtemelen şu anda dünyada meydana gelen ekonomik gelişmelerdeki en büyük ironidir” diye ekledi.

Bundan sonraki günlerde  CBDC ve  MBDPB  Merkez bankası dijital para birimi CBDC ise Central bank dijital currency, anlamına geliyor. Bu kısaltmaları size niye yazdım derseniz, Merkez bankaları bu işe el atmaya çalışıyorlar. İlk olarak merkez bankaları para arzı ve ödeme sistemleri üzerindeki kontrollerini kaybetmekten korkuyorlar. Bitcoin, Ethereum gibi kriptoparalar merkez bankalarının kontrolü dışında işlediği için geleneksel finans sistemi için büyük bir endişe kaynağı teşkil ediyor.

Herhangi bir merkezi bir organ ya da devlet kuruluşu tarafından kontrol edilemeyen ve denetlenemeyen bir ödeme sistemi merkez bankalarının para kaynağı ve dolayısıyla ekonomik istikrar üzerindeki gücünü düşürme ihtimali bulunuyor. Kriptoparaların daha çok kişi tarafından kabul görmesi bu riski daha da artırıyor.

İkinci neden ise fiziksel para kullanımının giderek azalması. Nakit para yerine halkın doğrudan dijital paraya yönelmesi merkez bankasının para politikalarını uygularken elini daha da güçlendiren bir seçenek de olabilir.

Ancak yine de, CBDC'lerin kripto para yerine geçmesine pek ihtimal verilmiyor. Çünkü kripto paraların arzına sınırlandırma konabiliyor. Bu sayede alışveriş ve para transferinin yanı sıra yatırım aracı olarak da kullanılabiliyor.

Merkez bankasına ait paraların arzında ise dijital olsun ya da olmasın herhangi bir sınırlama bulunmuyor.

Yani kıssadan hisse bu yeni dünyanın ülkesiz paralarıyla ülkelerin paraları önümüzdeki dönem çarpışacaklar. Siz de modaya değil mantığa güvenerek bu konudaki ustalara danışarak hareket etmeyi unutmayın lütfen. Mutlu sağlıklı olun.