SON DAKİKA

Konut fiyatlarındaki artışta yabancıların etkisi!

Soner Keleş 10 Nis 2022

Geçtiğimiz yıl Türkiye'de gerçekleşen 1,5 milyon adetlik konut satışın %3,8 i yabancılara yapılan konut satışları olarak gerçekleşti.

Türkiye’de artan konut fiyatlarında sınırlı sayıda konut satın alan yabancıların ülke genelinde ev fiyatlarını yukarıya doğu çektiği ve konut stoklarını azalttığı değerlendirmesi doğru bir yaklaşım olmamaktadır. Yabancılar tarafından ilgi gören İstanbul, Antalya gibi illerin bazı ilçeleri haricinde ev fiyatlarında yaşanan yükselişin temelinde inşaat maliyetlerindeki artış neden olmaktadır.   

İstanbul özelinde baktığımızda geçtiğimiz yıl en çok konut satışın yapıldığı ve iç pazarda talep gören ilk 10 ilçe arasında yer alan Pendik, Sancaktepe, Ümraniye, Maltepe ve Bahçelievler gibi semtlerde yabancıya konut satışının daha az kaldığı ancak bu bölgelerde de İstanbul’un diğer ilçelerinde de olduğu gibi ev fiyatlarının neredeyse iki katına çıktığı görüldü. Yabancıların İstanbul’da yoğun ilgi gösterdikleri Esenyurt, Beylikdüzü ve Kağıthane gibi ilçelerde konut fiyatlarını yukarıya doğru çektiği bu bölgelerdeki yeni projelerin ve arzın ağırlıkta yabancı piyasalara pazarlandığı görüldü. Tuik verilerine göre İstanbul genelinde geçtiğimiz yıl satılan 276 bin konutun %9,5 i yabancılar tarafından satın alındı. Bu değerler İstanbul’da hızla artan konut fiyatlarında yabancı etkisinin sınırlı kaldığını gösterdi. 

Temelde ikinci el piyasalarda geçtiğimiz yılın sonunda döviz kurlarında yaşanan ani dalgalanmalar ve neticesinde yükselen konut fiyatlarının döviz düştükten sonra azalmadığı görüldü. Diğer taraftan artan inşaat maliyetleri arzın azalmasına ve konut fiyatlarının yükselmesine neden oluyor. Dünyada artan emtia fiyatları, tedarik sorunu, yüksek döviz fiyatları nedeniyle ithalatın pahalılaşması, maliyet artışında etkili oluyor. İnşaat sektöründe 2020 yılı ağustos ayından sonra hızlanan maliyet artışları demir ve çimentoya yapılan zamlarla daha da yükseliyor. Özellikle döviz fiyatlarına, faiz ve enflasyon oranına bağlı olarak, tüm inşaat girdilerinde, önemli fiyat artışları gözlenmektedir. Bu artışlar doğal olarak aynı oranda inşaat sektörü girdilerine ve maliyetlere yansımaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı Ocak ayı verilerine göre; inşaat maliyet endeksi, 2022 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %15,24 bir önceki yılın aynı ayına göre %79,91 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %10,12, işçilik endeksi%33,83 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %98,20, işçilik endeksi %41,02 arttı. Diğer taraftan büyük şehirlerde inşaat yapılacak arsa stoklarının da azalması konut fiyatlarını artıran bir başka unsur. Yaşanan arsa sıkıntısı ve var olan arsaların pahalılığı nedeniyle inşaat firmalarının konut satış fiyatları da yükselmektedir.Bu noktada mevcutta tamamlanmış oturuma hazır konut stoklarının, önümüzdeki dönemde inşa edileceklere göre daha uygun fiyatlı kaldığı kaçınılmazdır. Konut kredisi faizleri yüksek olsa da henüz yeteri kadar artış görmemiş projeler ve konutlardaki fiyat fırsatlarını değerlendirmekte fayda vardır.