Durum böyle iken, Avrupa’da çimentodan çeliğe, gübreden kağıt fabrikalarına kadar enerjiyi yoğun olarak kullanan 11 sanayi kuruluşu yayınladıkları bildiride, Avrupa Birliği liderlerini enerji fiyatlarındaki hızlı artışa çözüm bulmaya çağırdı. Fiyat artışı bir yana bulabilmek bile artık sorun olmaya başladı. 

Bildiride, Avrupa’da dayanılmaz derecede yüksek enerji fiyatlarının, AB Yeşil Anlaşması hedeflerini gerçekleştirmek ve düşük karbonlu ekonomiyi güvence altına almak için tasarlanan önlemleri şimdiden baltaladığına dikkat çekildi. Bu konu zaten yıllardır konuşuluyor. Ama kış gelip de enerji ihtiyacı ortaya çıkınca herkesin ortak derdi oluveriyor. 

“Kriz, karbonsuz yatırımların geleceğini tehlikeye atıyor”

Son aylarda enerji fiyatlarının 4-5 kat artarak yüksek seviyelere çıktığı, karbon fiyatlarının da yılın başından bu yana üç kat arttığı bir dünyada zaten zorlanarak üretim yapan fabrikaları güç durumda bırakıyor. Bu sebepler dolayısıyla çok sayıda endüstriyel enerji tüketicisinin fabrikaları üretimi kısmak veya geçici olarak kapatmak zorunda kaldığı açıklanırken, uygun fiyat sağlanmazsa karbonsuzlaştırmanın büyük bir zorluk haline gelebileceği riski ortada. Devam eden durum, enerji yoğun sektörlerin operasyonlarının rekabet gücünü ve kârlılığını ciddi şekilde etkiliyor. Enerji maliyetleri, üretim ve faaliyetlerin büyük bir kısmını oluşturması işi zora sokuyor. Bu nedenle, dayanılmaz derecede yüksek enerji fiyatlarının uzun süre devam etmesi ciddi kayıplara, şirketlerin yer değiştirmesine ve karbon kaçağının artmasına neden olabilir. Ayrıca kriz, karbonsuz yatırımların geleceğini, düşük karbonlu projeleri tehlikeye atıyor. Bu problemin üstesinden gelmek için enerji yoğun endüstrilerin yatırımlarını güvence altına almak gerekiyor. 

Avrupa birliği ülkeleri için bu problem Ukrayna Rusya savaşı ya da hırlaşmalarıyla da etkili. Aslında ABD ‘de bu durumda ellerini ovuştura ovuştura bekliyor. “Bizde fazla gaz var almak isteyen var mı?” demeye başladılar bile.  Avrupa Birliği’nin tuzu biraz daha kuru. Mevcut krizi ele almak, etkilenen şirketlerin bu durumun üstesinden gelmelerini ve Avrupa’da enerji geçişine yatırım yapmaya devam etmelerini sağlamak için AB düzeyinde acil eylemler yapılması, ani fiyat artışları önlemlerini içeren “Emisyon Ticareti Sistemi Direktifinde" reform istiyorlar. 

22-24 Şubat 2022 tarihleri “Uluslararası Enerji Haftası” yine birçok konuşmalar yapılacak tezler sunulacak ve dünya liderleri çok önemli laflar edecek. Petrol, gaz ve daha geniş enerji dünyasından en yüksek kalibreli konuşmacıları, belirleyici konularda fikir liderliği ve dinamik ağ oluşturma şirketlerinin değerli yöneticileri, dünyanın ünlü mirasları ve güçlü yönleri üzerine inşa edilmiş bir dünya çizecek bize. İklim krizi toplumların beklentilerini değiştirmeye devam ederken, Uluslararası Enerji Haftası 2022, enerji endüstrisinin Covıd-19 pandemisinin devam eden toparlanmasının yanı sıra COP26'nın sonuçlarını da gündeme getirecek. 

Sanayi, yatırımcılar, hükümet, akademi ve STK'lardan üst düzey isimleri, dünya nüfusunun enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve küresel net sıfır emisyona ulaşmak için gereken değişen teknolojiler, iş modelleri ve becerilere odaklanacak. Ama olan bizim fabrikasına gaz- elektrik ve diğer enerji sistemlerini bulamayan üreticilerimize oluyor ve biraz önceki satırlarda okuduğunuz “cak” ile biten cümleler kifayetsiz kalacak. 

İran’dan Türkiye’ye gelen ve İran tarafında kalan doğal gaz iletim hattında meydana gelen arıza nedeniyle doğal gaz çevrim santrallarına gaz kısıntısı uygulaması Türkiye’de organize sanayi bölgelerine (OSB) en az 3 gün olmak üzere elektrik kısıtlaması yapmalarıyla son buldu. Bu konuda “neden” sorusuna cevap bulunmuş değil. Ya da ben inanamıyorum. Güya Türkmen gazını bize İran üzerinden pazarlayan şirkette kabahat ya da İran bize ucuz gaz sattığı için fiyat artışı istiyor. Bu nedenle gazda bazen sıkıntı çıkarıyor. 

Ne olursa olsun, şu an tüm sanayicilerin gündeminin enerji kesintileri olduğu kesin. Fabrikaların üretimi durdurması ve sonra tekrar hizmete sokması zaman ne olursa olsun bir performans kaybına yol açacak. Stoksuz çalışan başta tekstil sektörü olmak üzere, herkesin sorduğu soru; Bu durum geçici mi kısa vadeli mi olacak? 

Galiba artık bilinçsizce harcadığımız enerjinin altın gibi değerli olduğunu anladığımız yıla geldik. Enerjiniz bol olsun.