Ben şaşkınlıkla bakarken kızım “ babacığım bak yeni Google arabası. Şöförsüz gidebiliyor” deedi. Eee şimdi ne olacak. Biz tam en yeni teknoloji elektrikli araba yapıyorua diye ortaya çıkmışken acaba elektrikli aracı şöförsüz de gidebilir gibi mi yapsak. Gülüyorsunuz biliyorum ama düntadaki teknoloji yakalayabilmek için mühendislerimiz çalışmaya başlamıştır bile.

Ama bir de bu yönden düşünün lütfen. Biz daha bu işe başlamadan, dünyada 2024’e gelindiğinde, her sene 70 milyondan fazla yeni ağ bağlantılı araç pazara girecek. Yani internet vasıtasıyla yönlendirilebilen otomobiller. 70 milyondan fazla yeni ağ bağlantılı araç 500 adet HD kaliteli filme denk geliyor. Sürücüsüz araçlar her gün 1.2 TB veri üretiyor. Bu veri miktarı 500 adet HD kaliteli filme ya da 200.000 şarkıya denk geliyor. Pekiyi bu sürücüsüz araç filolarının ürettiği yüksek miktardaki verilerin güvenli şekilde paylaşılması nasıl olacak.  Cisco ve Oxbotica ortaklığında geliştirilen Open Roaming platformu, bu konuya kafa yormuşlar. Geçtiğimiz yıl sürücüsüz (otonom) araç yazılımları alanında dünyanın lider teknoloji şirketlerinden biri olan Oxbotica ile Cisco önemli bir ortaklığa imza attı. Bu sayede, OpenRoaming platformunun, tüm sistemleri ağa bağlı sürücüsüz araç filolarının potansiyelini nasıl ortaya çıkarabileceğini ve hareket halindeyken dahi yüksek miktarda verinin güvenli ve sorunsuz şekilde paylaşımını mümkün kılabildiğini kanıtlamışlardı.

Pekiyi bu 500 HD filme denk gelen veri Sürücüsüz araçlar saniyede 150 bağımsız araç algılama işlemi gerçekleştiriyor ve LİDAR, kameralar ve RADAR’ın yanısıra Gelişmiş Sürücü Asistanı Sistemleri (ADAS) gibi sensörlerle saatte 80GB’a kadar veri üretiyor. 

Sürekli devam eden bu işlem günün 16 saatlik bir diliminde 1.2TB veri üretilmesi anlamına geliyor. Bu verilerin birçoğu da aracın üsse geri dönüşünde toplanıyor. 2024’e gelindiğinde, her sene 70 milyondan fazla ağ bağlantılı yeni araç pazara girecek ve her biri günde 8.3 GB veri yükleme ve indirme kapasitesine ihtiyaç duyacak. Bir karşılaştırma yapmak gerekirse, ortalama bir akıllı telefon bu günlük veri miktarının yalnızca beşte birini üretiyor.

Bir şehirde ya da bölgede yüzlerce hatta binlerce aracı kapsayan sürücüsüz araç filosunun yarattığı veri miktarı, mevcut 4G ağı ya da gelişmekte olan 5G ağı kullanılarak verimli ve uygun maliyetle paylaşılabilecek miktarın çok üzerinde. Oxbotica bu sorunu çözmek için geçtiğimiz eylül ayında Londra’nın doğusundaki Stratford’da karayolu testlerine başladı.

OpenRoaming, sürücüsüz araç filolarının büyük miktarda veri transferinde yaşadıkları sorunu giderecek çözümler sunuyor. Cisco önderliğinde hizmet ve çözüm sağlayıcıların bir araya gelerek oluşturduğu OpenRoaming çözümü, standartlara dayalı kablosuz teknolojiden faydalanarak akıllı telefonların ya da sürücüsüz araçların kullanıcı adı ve şifre girmeye gerek kalmadan, orijinal malzeme üreticilerinin ya da sürücüsüz araç yazılım şirketlerinin verdiği sistemde bulunan giriş bilgilerini kullanarak otomatik olarak güvenilir bir Wi-Fi kablosuz bağlantı noktasına ve ağlara bağlanmasını mümkün kılıyor. OpenRoaming özellikle ağ bağlantılı araçlar için uygun. Bu araçlar bu platformu kullanarak, benzin istasyonları, elektrikli araçlar için şarj istasyonları, otoparklar ve otomobil servisleri gibi yerlerde yer alacak olan Wi-Fi noktalarından faydalanabilecekler.

Cisco Türkiye Genel Müdürü Didem Duru da açıklamasında, “Günümüzün sürücüsüz araçları çalıştıkları zaman dev miktarda veri üretiyor. Aşılması gereken en önemli konu, bu verilerin araçlardan otomatik olarak ve en uygun maliyetle nasıl toplanacağını belirlemek. Yarının ağ bağlantılı araçları da aynı sorunu yaşayacak. OpenRoaming, yüksek miktarda verinin otomatik olarak araçtan ya da araca aktarılmasında uygun maliyetli bir alternatif olarak ortaya çıkıyor” dedi.

İşte dostlar, belki şu an pek anlayamadığımız bu iş önümüzdeki yılların ilginç işlerini oluşturacak. Düşünsenize bir de bu araçların dron gibi uçanlarının yaygınlaştığını. Bu veri işinin insan sağlığına ne kadar etkisi olacak, faydası mı olacak zararı mı her halde araştırıyorlardır. Yoksa bir tarafımıza topraklama kablosu mu takacağız.  “Görelim mevlam neyler neylerse güzel eyler.”