SON DAKİKA

Dünyada ikinci 6 ay...

2023 yılının yarısına geldik. İlk yarıda takımlar bir seçim atlattı. İlk yarı iktidar takımının galibiyeti ile bitti. Bu arada ekonomimiz biraz "dur bakalım" stratejisiyle bugüne kadar geldi.

Dünyada ne oldu derseniz, Enflasyon düşüş eğilimi gösterirken yine de yüksek kalmaya devam ediyor; Uluslararası Para Fonu, 2023 için küresel büyüme tahminlerini % 2,8'e düşürdü. 

Şu sıralarda faiz oranları ve duyarlılık büyüme projeksiyonları üzerinde baskı oluşturuyor. Çin ve Hindistan gibi bazı aşama gösteren ekonomilerdeki büyümenin gelişmiş ekonomileri geride bırakmasıyla tablo biraz düzensizlik arz ediyor. Gelişmiş ekonomilerde ABD, Federal Rezerv'in 2023 ve 2024 için en son ekonomik büyüme tahminlerini sırasıyla % 0,4 ve %1,2'ye revize ettiğini gördük. Avrupa'da Uluslararası Para Fonu, 2023 görünümünü Avrupa Merkez Bankası'nın Mart rakamlarından daha az iyimser bir görüşle 0,1 puan yukarı revize etti.

Amerika Birleşik Devletleri’nde Enflasyon, bu düşüşte enerji fiyatlarının katkısıyla % 5,0'e geriledi. Fed, Mayıs ayında faiz artırımına devam etti. 21-22 Mart 2023 tarihlerinde düzenlenen Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısında, katılımcıların 2023 ve 2024 için GSYİH büyümesine yönelik medyan tahminleri sırasıyla % 0,4 ve % 1,2 idi. Aralık ayındaki % 0,5 ve % 1,6'lık tahminden daha düşük. Kongre üyeleri, önümüzdeki yıl için isteğe bağlı harcama düzeylerini 2022 mali yılı seviyelerinde belirleyecek ve harcama artışını yılda %1'den fazla olmayacak şekilde sınırlayacak yeni yasalar önerdi: Sınırla, Tasarruf Et, Büyüt Yasası.

Avrupa’ya bakacak olursak. En son IMF projeksiyonları, European Central Bank yani kısaca ECB'ninkinden daha az iyimser. Enerji fiyatlarının düştüğü yerlerde enflasyon yavaşlar, ancak gıda fiyatları yüksek kalır. Avro bölgesi görülüyor ki ticaret fazlası veriyor. Rakamlar avro bölgesinin olağan heterojenliğini maskeliyor olsa da, İspanya 2023 büyüme oranının % 1,1'den % 1,5'e yükseldiğini gördü. Almanya ise % 0,1'lik bir düşüşle negatif bölgeye girdi. Fransa ve İtalya sırasıyla % 0,7 ve % 0,6'lık oranlarını korudu.

Birleşik Krallık konusunda size şunları aktarabilirim. Enflasyon Mart'ta beklentilerin altında düşerek % 10,1'e geriledi. İşgücü piyasası sıkılığını koruyor. Ancak, gevşeme belirtileri gösteriyor. İlkbahar tahminleri, 2023'te hafif bir durgunluk ve ardından 2024'te ılımlı bir toparlanma öngörüyordu. Birleşik Krallık, IMF'nin 2023'te küçüleceğini tahmin ettiği iki G7 ülkesinden biri. Ancak, son yapılan politika toplantısında İngiltere Merkez Bankası, büyüme tahmini, Birleşik Krallık'ın 2023'te artık resesyona girmesini beklemediğini söylüyor. Bu arada, 12 Mayıs'ta Ulusal İstatistik Ofisi, Birleşik Krallık ekonomisinin 2023'ün ilk çeyreğinde % 0,1 büyüdüğünü söyledi.

Gelişmekte olan ekonomilerde, ekonomi "sıfır COVID-19" politikalarından tamamen sıyrılmasından beri Çin'in büyümesi hızlandı. Hindistan'ın 2023'te dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi olacağı tahmin ediliyor. Gelişmekte olan piyasalarda enflasyon, özellikle Brezilya'da hafifledi.

Son ayların Flaş ülkelerinden Çin ekonomisi 2023'ün ilk çeyreğine güçlü bir başlangıç yaptı. GSYİH büyümesi piyasa tahminlerinin üzerinde % 4,5'e yükseldi.  Sabit varlık yatırımı, konut satışları ve yeni sosyal finansman, 2022'nin 4. çeyreğine kıyasla daha hızlı genişledi; ancak ticaret 2023'ün ilk çeyreğinde zayıf kaldı. 2023'ün ilk çeyreğinde, Çin'in GSYİH'sı yıllık bazda % 4,5 (2022'nin 4. çeyreğinde % 2,9) ile beklenenden daha güçlü bir büyüme oranı bildirdi ve büyümenin % 67'si tüketimden kaynaklandı. 

Yine son yıllarda merakla izlenen ülke Hindistan’a da şöyle bir bakalım.  Daha önceki gerçek GSYİH tahminlerinin düşürülmesine rağmen, Hindistan dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomileri arasında yer almaya hazırlanıyor ve küresel büyümenin yaklaşık % 15'ine katkıda bulunuyor. Kentsel tüketimin artması ve kırsal talep göstergelerinin iyileşmesiyle Hindistan'daki talep koşulları iyimserliğini koruyor. Hindistan Merkez Bankası, 2022-23 için reel GSYİH tahminlerini, IMF'nin güncellenmiş % 5,9'luk tahmininin çok üzerinde % 6,5'e revize etti.

Şu sıralarda ülkemizden kaçan bir çok kişiyi misafir eden Brezilya’da ise Enflasyon aşağı yönlü seyrini sürdürüyor; Lula da Silva, başkan olarak ilk 100 gününü tamamlıyor. Ancak, önünde önemli zorluklar var. Rusya savaşa devam ediyor. Ekonomisi perişan sayılır. 

İşte dünya böyle ikinci altı aylarına giriyor. Bu hafta ülkemizi bırakıp dünyaya baktık. Önümüzdeki hafta da Şanghay’da neler oluyor ona da bakacağız.