SON DAKİKA

Atomik alışkanlıklar ve değişim

Bu gün size son zamanlarda okuduğum en iyi kitaplardan biri hakkında bilgi vermek istiyorum. James Clear'ın "Atomik Alışkanlıklar" kitabı. Bu kitap, 38 yaşındaki genç yazarın ilk kitabı ancak dünyada 15 milyondan fazla kişi tarafından okunmuş. Yazarın önerilerini ciddiye alarak uygulayanlara çok faydalı alışkanlıklar kazandırma özelliğine sahip. Öncelikle çok küçük şeylerin hayatımızı nasıl değiştirdiğine göz atalım.

Örneğin, İstanbul’dan uçağa bindiniz ve Konya’ya gitmek istiyorsunuz fakat pilot dalgınlıkla rotayı 3° saptırırsa ne olur?

6 saat 55 dk. sonra, Konya yerine, Kenya’ya iniş yapmak zorunda kalabilirsiniz.  

* Bir yıl boyunca bir alanda her gün %1 daha iyi olursanız, yıl sonunda tam 37 kat daha iyi olabilirsiniz…

*Sistemler, hedeflerden daha önemlidir. Bizleri hedeflerimize götüren şey sistemlerdir. Alışkanlıklarınızı değiştirmenin en etkili yolu nasıl bir insan olmak istediğinize odaklanmanızdır.

Atomik alışkanlıklar küçük, somut ve yapılması kolay rutinlere dayanır. Kimliğinize dayalı alışkanlıklar oluşturmak bunları kalıcı hale getirmenizi sağlar.

*Alışkanlıklar işaret, arzu, eylem ve ödül olmak üzere dört bileşenden oluşur. İşaret yani tetikleyici size alışkanlık oluşturan eylemi hatırlatan şeydir. Arzu, alışkanlığı yapmak için duyulan özlem, hissidir. Eylem, o alışkanlığı yaparken ki davranışınızdır. 

Ödül ise, o eylemi yaptıktan sonra sizi iyi hissettiren kazançtır.  

*İyi alışkanlıkları görünür kılın, ilgi çekici ve cazip kılarak kolaylaştırın.

* İlgi çekici şeyleri cazip kılmak ise kişinin nasıl bir insan olmak istediğiyle veya o alışkanlığı nasıl çekici hale getireceğiyle alakalıdır.

* Kolaylaştırmak, alışkanlığı yaparken gereken şeyleri bir araya getirip bir nevi mental olarak yapmaya hazırlanmaktır.

* Tatmin edici hale getirmek, eylemi yaptıktan sonra hemen kendinizi ödüllendirmenizdir. Bu ödülün kolay ulaşılabilir, küçük şeylerden oluşması daha doğrudur.

* Kötü alışkanlıkları görünmez ve itici kılın, zorlaştırın, tatmin edici olmaktan çıkarın: İyi alışkanlıkları kazandıran şeylerin tersi kötü alışkanlıkları bırakmada yardımcı olur.

* İyi bir alışkanlığı oluşturmak veya kötü bir alışkanlığı bırakmak zaman alır. Bu kişiden kişiye değişir olmakla birlikte ortalama 66 gündür.

* Hedeflerinizi düşünüp durmak ve bunlara odaklanmak yerine bunlara ulaşabileceğiniz sistemler kurun.

* İyi alışkanlıklar oluşturmak adına bunları kişiliğinizin bir parçası haline getirin.

* Alışkanlıkları kolayca geliştirmek için inanılmaz derecede küçük alışkanlıklarla başlayın.

* Alışkanlık Puan Kartı oluşturarak hangi alışkanlıklarınızı değiştireceğinize karar verin: günlük alışkanlıklarınızın bir listesini yapın, hepsini bir kağıda yazın. İyi bir alışkanlıksa yanına “+” yazın. Kötü bir alışkanlıksa, “-” yazın. Nötr bir alışkanlıksa, “0” yazın. Böylelikle hangi alışkanlıklarınızı değiştirmeniz gerektiğine karar verebilirsiniz.

* Kötü alışkanlıkları ekarte etmek adına alışkanlıklar arasında bir öncelik sonralık zinciri bir nevi ritüel oluşturmak gerekir.  

*Sevmediğiniz ya da daha az sevdiğiniz bir şeyi daha fazla sevdiğiniz bir şeyle yapın, film seyrederken spor yapmak gibi.

* Ortamınızı alışkanlıklarınıza uygun hale getirip hayatınızın mimarı olabilirsiniz.

* Birbiriyle uyumlu alışkanlıklarınızı gruplandırırsanız yapması kolaylaşır.

* Alışkanlıklarınızı edinirken hangi saatlerde neyi daha iyi yaptığınızı gözlemleyin.

* Alışkanlığınızı edinirken bunu görselleştirmektir. Görselleştirme size bir davranış başlatmanızı hatırlatır, bir davranıştaki ilerlemenizi gösterir, sizi motive eder.

* Rutinlerinizin ortak olduğunu insanlarla tanışın ve onlarla birlikte alışkanlık uygulaması yapın. 

Kısaca yazar, küçük ancak devam ettiğinizde uzun vadede sizi bambaşka bir insana dönüştürecek, ciddi kazanımlar elde etmenizi sağlayacak ve kendinizi iyi hissettirecek alışkanlıklar kazanmanızın önemi üzerine örnekler veriyor.

Günde sadece 10 sayfa kitap okuyarak ayda 2, yılda 24 kitap okumak gibi. Her akşam 18,00’dan sonra hiçbir şey yemeyip, televizyon karşısında oturmadan, her gün 30 dakika yürüyüş yaparak, bambaşka birine dönüşebilirsiniz gibi. 

Artık iyi yönde değişmek için beklemeyin, sadece küçük alışkanlıklar edinin ve devam edin…

Unutmayın, ‘Taşı delen, suyun gücü değil, damlaların sürekliliğidir…’