Güvenilir Ürün Platformu tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı desteği ile hayata
geçen Tarım Varsa Hayat Var projesinin 4 toplantısı Türkiye Tarım İşletmeleri
Genel Müdürlüğü (TİGEM) koordinasyonunda gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü
Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Celal Toprak’ın yaptığı toplantıda tarımın
sigortası olarak kabul edilen TİGEM’in proje ve hedefleri anlatıldı. Sertifikalı
tohum, safkan at ve damızlık hayvan yetiştiriciliğinde rekorlar kırdıklarını
söyleyen TİGEM Genel Müdürü Dr.Hasan Gezginç ‘’ Ülkemizde sertifikalı
hububat tohumluğu üretiminde sektörün öncüsü durumunda olan TİGEM’in çeşit
portföyü; %99 YERLİ ve MİLLİ çeşitlerden oluşmaktadır. Tohumluk mahsul üretim
amacıyla her yıl 1 milyon dekar civarında hububat (buğday, arpa, tritikale ve
yulaf) ekilişi gerçekleştiren TİGEM; yıllık yaklaşık 130-150 bin ton sertifikalı
hububat tohumluğunu çiftçisiyle buluşturmaktadır. Modern, son güncel
teknolojilerle donatılmış tohum eleme ve paketleme tesislerini içeren 15
İşletmesinde saatte 340 ton üretim kapasitesiyle TİGEM, "Tohumculuk
Sektörünün En Güçlüsü" unvanını hak etmektedir.’’ diye konuştu.
2023 REKORLAR YILI OLDU
2023’ün rekorlar yılı olduğunu söyleyen Dr.Hasan Gezginç, 2023 yılında bir
önceki yıla göre karını %100 arttırarak 1,6 milyar TL ye çıkarttıklarını, 2023’de
806 mlyon TL olan yatırım miktarını 2024’de 1 milyar TL’ye çıkarmayı
hedeflediklerini söyleyerek rakamları sıraladı. ‘’TİGEM’in tüm işletmelerinde;
buğday, arpa, tritikale ve yulaf olmak üzere toplam 1 milyon 21 bin 401 dekar
ekili alanın hasadı sonunda tüm zamanların en yüksek üretim rakamına ulaşılmış,
toplam 392 bin ton hububat mahsulü elde edilmiştir.
TİGEM hububat üretimi 2022 yılında 307 bin ton iken, 2023 yılında %28 artışla
392 bin tona ulaştırılmıştır. TİGEM için 2023 yılı, sadece bitkisel üretimde değil
diğer faaliyet kollarında da tarihi rekorlar yılı olmuştur.
Ülke çiftçilerine 2023 yılında 113 bin ton sertifikalı tohum dağıtımını
gerçekleştiren TİGEM; 2024 yılı sonunda bu rakamı 225 bin tona, hububat
üretimini 366 bin tona çıkarmayı hedeflemektedir.
Özellikle üreticiler tarafından sertifikalı tohum kullanımını sağlamak, ülkenin
tarım sektöründeki dışa bağımlılığını azaltmak ve tarımsal üretimi daha
sürdürülebilir hale getirmek hedefleriyle TİGEM, yeni tohum çeşitlerini
geliştirmeye en güncel tarım teknolojileriyle faaliyetlerini sürdürmeye devam
etmektedir.
ÜLKENİN HAYVAN VARLIĞININ SÜRDÜRÜLMESİ İÇİN ÇALIŞIYORUZ
2002 yılında 17 bin baş olan damızlık sığır varlığını 2024 yılında 27 bin başa
çıkaran TİGEM, 2023 yılında 10 bin damızlık sığır satışını, 2024 yılında 4 bin baş
olarak hedeflemektedir.
TİGEM; Kahramanmaraş merkezli ve 11 ilimizi de derinden etkileyen 6 Şubat
depremi nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığının koordinasyonunda üstün vasıflı
damızlık 4 bin 230 büyükbaş hayvanını bölge yetiştiricilerine bir defaya mahsus
olmak üzere bedelsiz olarak dağıtmıştır.
Türkiye’nin en büyük koyun ıslahçısı konumunda olan Kuruluş 10 işletmesinde;
tamamı yerli ve milli olan 11 ırk (5 ırkı yerli, 6 ırkı ise TİGEM ıslah çalışmalarıyla
elde edilen melez ırklar) ile damızlık koyun yetiştiriciliğini sürdürmektedir.
Depremden etkilenen vatandaşlarımıza; 2023 yılı içerisinde damızlık 21 bin 481
küçükbaş hayvan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın koordinasyonunda TİGEM
tarafından teslim edilmiştir.
Yem bitkileri tohumu üretiminde verim ve kalitenin artırılması amacıyla tozlayıcı
olarak arının etkin kullanımını sağlamak için 2012 yılında 2 adet kovan ile
başlatılan arıcılık faaliyetleri 5 bin 200 kovan ile devam ettirilmektedir.
Ayrıca ülkemizin gen kaynaklarının korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere
ulaştırılması adına; Asya ceylanı, Ankara tiftik keçisi, Kangal ve Akbaş çoban
köpeği yetiştiriciliği yapılmaktadır. Safkan özelliklerinin hassasiyetle korunması
sebebiyle Kangal ve Akbaşlar, sürü sahipleri ile hayvan severler tarafından büyük
ilgi görmektedir.
TİGEM’e ait 14 işletmede; 6 ırk ile (Siyah-Alaca, Simental, Esmer, Jersey, Kırmızı
Angus ve Limousin) damızlık sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır.
BİR REKORDA AT VE TAY SATIŞINDAN
Türk safkan Arap atçılığında sektörün teminatı olan TİGEM, Çiftlikat-ı Hümayun
adı altında Osmanlının kuruluşundan beri yetiştiriciliğe Bursa/Karacabey,
Malatya/Sultansuyu ve Eskişehir/Anadolu) Tarım İşletmelerinde toplam 1.549 baş
hayvan varlığıyla devam etmektedir.
2023 yılında 275 baş safkan Arap elit ve koşu tayı satışından 105 milyon TL satış
rekoru kırmıştır.
DÜNYANIN EN BÜYÜK TEK PARÇA TARIM ARAZİSİ
Ülkenin ve dünyanın en büyük tek parça tarım arazileri arasında yer alan
Ceylanpınar Tarım İşletmesinde 2022 yılında Türkiye’nin en büyüğü olan 30
ton/saat kapasiteli tohum hazırlama tesisi hizmete alınmıştır. Sertifikalı tohum
hazırlama kapasitesi 370 ton/saate ulaştırmıştır.
2002 yılında 210 bin dekar sulu tarım arazisine sahip olan TİGEM, gerçekleştirdiği
yatırımlarla 2023 yılında 4,5 kattan fazla artış sağlamış ve sulanan arazi varlığını
995 bin dekara çıkarmıştır.
Böylelikle çiftçinin ihtiyacı, tarımın olmazsa olmazı olan sertifikalı tohum üretimini
130 bin tona çıkarmıştır. 2024 yılı içerisinde de Ceylanpınar Tarım İşletmesinde
52 bin dekar alan daha sulamaya açılacak, böylelikle TİGEM toplam 1 milyon 47 bin dekar alanını modern basınçlı (center pivot) sulama sistemleriyle suluyor
olacak. TİGEM hububat üretimini 2023 yılında 307 bin tondan, 2023 yılında %28
artışla 392 bin tona ulaştırmıştır.
MİRASIMIZ YEREL TOHUM PROJESİ
2017 yılında Cumhurbaşkanımızın eşi Saygıdeğer Hanımefendi Emine Erdoğan'ın
himayelerinde "Mirasımız Yerel Tohum Projesi" başlatılmıştır. 2017-2018 yılları
arasında İzmir, Samsun ve Şanlıurfa’da “Yerel Tohum Buluşmaları”
gerçekleştirilmiştir. Halkın elinde bulunan yerel tohumlar Tarım ve Orman
Bakanlığımıza teslim edilmeye başlanmıştır. 2021 yılı sonu itibariyle teslim edilen
tohum sayısı 1.138 adede ulaşmıştır. Teslim alınan tohumların yarısı
Bakanlığımızın Tohum Gen Bankasında koruma altına alınmış, diğer yarısı ise
çoğaltılması-tanımlarının yapılması ve tescil işlemlerinin tamamlanması amacıyla
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ve Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar
Genel Müdürlüğü’ne (TAGEM) verilmiştir. Bakanlık bünyesinde yer alan kuruluşlar
tarafından, gerekli özellikleri taşıyan tohumların çoğaltılması ve tescilinin
yapılması süreçleri eş zamanlı olarak sürdürülmüştür. TİGEM işletmeleri ve
TAGEM enstitülerinde yetiştirilen kavun, karpuz, fasulye, domates, kabak, biber,
hıyar, patlıcan, marul ve mısır türlerinin ekimleri yapılmış, tohumları çoğaltılmış,
bitki tasnif ve tanımları yapılmıştır. Söz konusu türlere ait çeşitlerin tescil
işlemleri 2021 yılında tamamlanmış, 37 çeşit tescil edilmiş ve milli çeşit
listesinde yayınlanmıştır.
Yerli Sebze Tohumculuğunun Geliştirilmesi Projesi;
TİGEM-TAGEM işbirliğinde yürütülen ve 2018 yılından itibaren 5 yıllık bir süreci
kapsayan projede, domates, hıyar, biber, patlıcan ve kavun olmak üzere 5 farklı
türde 7 çeşitle üretim yapılmıştır. Üretilen fidelerin dağıtımı Tarım İl Müdürlükleri
kanalıyla üreticilere ulaştırılmış, sebze tohumculuğunda ülke dışa bağımlılık oranı
önemli oranda düşürülmüştür.
Toplantıya ayrıca TİGEM İnsan Kaynakları Daire Başkanı Gürcan Çatal, TİGEM
Bitkisel Üretim Dairesi Başkanı Noyan Avgın, TİGEM Hayvancılık Dairesi Başkanı
Faruk Erkan ve TİGEM At Islahı ve Yetiştiriciliği Dairesi Başkanı Ali Ayar katıldı.
TİGEM TARİHÇESİ VE FAALİYET ALANLARI
Türk Devlet geleneğinin inşa ettiği 1000 yıllık bir misyonun temsilcisi olan TİGEM; 1300’lü
yıllarda kurulan Çiflikat-ı Hümayunlardan günümüze kadar ülkemiz tarımına önemli
hizmetler sunan köklü bir kuruluştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, barış
zamanında halkın iaşesini, savaş zamanında ise askerin iaşesini temin etmek için
kurulmuştur. Hara ve İnekhaneler ile Devlet Üretme Çiftlikleri 1984 yılında "TİGEM" çatısı
altında toplanmıştır.
Türkiye tarımının gelişimini destekleyen, tarımsal üretimde verimliliği ve kaliteyi artıran,
çiftçilere güvenilir ve yüksek kaliteli tohumlar sunarak sürdürülebilir tarım uygulamalarını
teşvik eden TİGEM geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir.
Başlıca faaliyet kollarını kısaca özetlersek:
1-Sertifikalı Tohum Üretimi: Yüksek verimli, hastalıklara dayanıklı ve çevresel
koşullara uyum sağlayabilen sertifikalı tohum çeşitleri geliştirmek için yoğun bir Ar-Ge
faaliyeti yürüten TİGEM; son teknoloji ve modern tarım teknikleri kullanarak yeni tohum
çeşitleri üretmekte ve çiftçilere sunmaktadır.
2-Üstün Vasıflı Damızlık Hayvan Yetiştiriciliği: Kaliteli damızlık hayvan yetiştiriciliği
ve üretimi konusunda geçmişten günümüze ülkenin en büyük ıslahçı kurumu olan TİGEM;
ülkenin hayvancılık sektörünü desteklemeyi ve hayvan ıslahı projeleri ile verimliliği
artırmayı amaçlamaktadır.
3-Safkan Arap Atı Yetiştiriciliği: Türk safkan Arap atçılığında sektörün teminatı olan
TİGEM; Çiftlikat-ı Hümayun adı altında Osmanlının kuruluşundan beri yetiştiriciliğe
Bursa/Karacabey, Malatya/Sultansuyu ve Eskişehir/Anadolu Tarım İşletmelerinde toplam
1.549 baş hayvan varlığıyla devam etmektedir.
4-Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları: Çevresel sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla,
doğru gübreleme ve sulama teknikleri, toprak verimliliğini artırma yöntemleri gibi çeşitli
sürdürülebilir tarım uygulamaları ile faaliyetlerine devam eden TİGEM; çiftçiler için öncü
ve öğretici olma misyonunu da sürdürmektedir.
5-Eğitim ve Destek Programları: Çiftçilere yönelik düzenlenen tarla günleri ve
çalıştaylar ile sertifikalı tohum kullanımını sağlama, çiftçilerin bilgi ve becerilerini
artırma, tarımsal faaliyetlerin daha verimli bir şekilde yürütülmesini sağlama konularında
TİGEM ülke üreticilerine destek olmaktadır.
6- Ar-Ge ve İnovasyon: Tarımsal araştırma ve geliştirme faaliyetleriyle, yenilikçi tarım
teknolojilerini ve yöntemlerini hayata geçirmeyi amaçlayan TİGEM; akıllı tarım
uygulamaları, dijital tarım çözümleri ve hassas tarım teknolojileri gibi yenilikçi
yaklaşımları benimseyerek tarımın geleceğine katkıda bulunmaktadır.