Deniz DİKMEN

Bana deseniz ki, dünyanın en gizemli ülkelerinden biri hangisi, sanırım hiç tereddüt etmeden vereceğim cevap Mısır olurdu. Mısır deyince sizin de aklınıza Kahire’deki dünyada tek olan ve bir Unesco Dünya Mirası sayılan Gize Piramitleri, Nil Nehri boyunca o çok etkileyici tapınaklar, Luksor’daki Krallar Vadisi, Tut -Ankh-Amon’un muhteşem mezar dairesi ve olağanüstü güzellikteki hazinesi, muhteşem Kahire Müzesi ve Nil Nehrin zümrüt yeşili suları gelir mi?

Buradaki medeniyet ve tarih sanırım dünyanın hiç bir başka yerindeki tarih ve medeniyet ile kıyaslanamayacak kadar özel. Beş bin sene önce burada hüküm süren firavunlar ve bıraktıkları izler bugün bütün ihtişamı ile bizi büyüleyebiliyor.

Ulaşımı çok kolay

Mısır aslında bize çok yakın ve dolayısı ile ulaşımı çok kolay. Yaklaşık bir buçuk saatlik bir uçuşla buradaki önemli şehirlere varabiliyorsunuz. Biz ise uçuşumuzu Hurghada şehrine yapıyoruz ve uçakla Hurghada’ya ulaştığımızda tam gün batımı saati olduğundan pilot bizi Hurghada’daki taş çölün üzerinden bir tur attırarak havalimanına indiriyor.  Gün batımının renkleri çölde o kadar muhteşem görünüyor ve aşağıdaki Kızıldeniz’in mavi tonlarıyla bütünleşiyor ki. Sanki bir yağlı boya tablosunun içinden geçiyoruz. Seyahatin bu başlangıcı bile birçok güzellikle karşılaşacağımızın bir habercisi gibi. Otelimiz hemen deniz kenarında ve aylardan şubat. Çölün soğukluğunu sabah uyandığımızda hissediyoruz fakat hava çabuk ısınıyor. Çölde tabii gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok fazla.

Bizim gittiğimiz dönemde Mısır’da maalesef bir turist olarak kendinizce çevreyi gezemiyordunuz çünkü ortam turistler için çok tehlikeliydi. Defalarca turistler ve kaldıkları oteller bombalı saldırılara maruz kalmıştı. Bu nedenle gitmek istediğimiz yerlere ancak geceden bir otobüs kafilesi şeklinde hazırlanıp silahlı güvenlikle hareket edebiliyorduk.

Turist olarak rahat değilsiniz

Elbette bu durum çok tedirgin edici ve üzücüydü. Sanırım o günden bugüne özünde çok da değişen bir şey olmadı. Hala o bölgede bir turist olarak çok rahat gezemiyorsunuz.

Bu şekilde konvoyun önünde ve arkasında güvenlik güçleriyle birlikte her gece yola çıkıp çevredeki tarihi mekanlara yol alıp, gündüz vakti buraları geziyorduk.

Bir gün Nil nehri boyunca güneye doğru inip Krallar Vadisi’nin yolunu tutmuştuk. Nil Nehri bugün Afrika’nın en uzun ve en gür nehri. Yaklaşık 6.650 kilometre uzunluktaki bu nehir Uganda’da doğup bize göre güneyden kuzeye doğru süzülür ve en sonunda Kahire’deki deltadan ve İskenderiye’den Akdeniz’e akar. Yol boyunca insanların yaşadığı kerpiç evleri, evlerin bahçelerinde inek, koyun, deve gibi hayvanların insanlarla ne kadar iç içe yaşadığını gözlemleyebiliyorduk . Köylerdeki çocuklar tur otobüsünü görünce o çok naif halleriyle bizi durduruyorlar ve onlara armağan edebileceğimiz Bir şeyler bekliyorlardı. Maalesef hazırlıklı gelmemiştim ve parada vermek istemiyordum derken aklıma otelde hazırladığım çikolatalı sandviçler gelmişti ve bu sandviçleri çocuklara ikram ettiğimizde yükselen sevinç çığlıklarını anlatamam.

Krallar Vadisi

Krallar Vadisi’ne vardığımızda bu ıssız dev tepelik bölgenin ambiyansını ve toprak altındaki altmış iki keşfedilmiş kral mezarlarını hayal edemezsiniz. Burada en ünlü ve en iyi korunarak Arkeolog Howard Carter tarafından keşfedilmiş genç Firavun Tut-Ankh-Amon’un kral mezarına indiğimizde duvarlardaki o hiyerogliflerin altın sarısı, lapismavisi ve koyu kırmızı renklerini, güzelliğini size anlattıkları mitolojik hikayeleri ve mesajları tasavvur etmeniz mümkün değil.

Mezarın merdivenlerinden o gizemli mezar dairesine indiğimizde duyduğumuz heyecanı anlatamam. Kalbim gerçekten boğazımda küt küt atıyordu.

Rehberiniz bu olağanüstü zenginlikteki kültürü size anlattıkça o engin tarihin içinde kaybolur gidersiniz. Krallar Vadisi’nin ardından ziyaret ettiğimiz tapınakların ihtişamı, her yerde dikili ve firavunların gücünü gösteren devasa boyutlardaki tanrı, kral ve hayvan heykelleri , üstündeki hiyeroglif yazılar ve hikayeler inanılmaz güzellikteydi .Duvarlardaki Horus,Amon-Ra, Osiris,Mut,Seth, Anubis, İsis gibi Mısır tanrıları ve kutsal böcek, maymun, kedi, boğa, at, eşek, keçi, domuz, çakal, kurt, aslan, panter, su aygırı, fil, zürafa, oryx, ceylan ve tavşan figürleri hepsi rengarenk kendi hikayelerini anlatıyordu.

Karnak Tapınağı başlı başına muhteşem bir yapıt, Luksor Tapınağı, Memnon Dev Heykeller, Kadın Firavun Hatchepsut’un Tapınağı, Edfu Tapınağı, Kom Ombo Tapınağı, Aswan, Abu Simbel hepsi ayrı ayrı çok etkileyiciydi ve çok özeldi.

Eşsiz, müthiş ve dünyada tek

Diğer bir gün ise, Hurghada’dan sahil boyu Süveyş Körfezi’nden kuzeye doğru yol alıp Kahire’ye gelmiştik. Sanırım bunca sene yapmış olduğum dünya çapındaki seyahatlerim boyunca gördüğüm en şahane müzelerden biri benim için eski Kahire Müzesi’ydi. Burada sergilenen tüm objeler olağanüstü ve müzenin kendisi de çok yalın haliyle benim için çok ayrı bir güzellikteydi. Sadece Tut-Ankh-Amon’un mezarından çıkan kralın tüm hazinesi bile yeterdi çünkü eşsiz, müthiş ve dünyada tekti. 

Buradan Gize Piramitleri ’ne gitmiştik ve içlerindeki en büyüğü olan Keops Piramidi’ne tek tek dev basamakları tırmanarak piramidin ortasındaki bir giriş kapısına kadar çıkmıştık Buradaki piramidin girişini bekleyen görevliler bize piramidin içine girmemize izin vermişlerdi ve içlerinden bir tanesi bize eşlik ediyordu. Bu çok özel bir durumdu. Gerçekten inanamıyordum. Bu mimari şaheserin Keops Piramidin içine doğru dar geçitlerden yürüyorduk.

Kadeş Antlaşması

Bu piramitlerin Sirius takım yıldızların konumuna göre yerleştirildiğini biliyor musunuz?

Ayrıca bu mimari harikanın minik bir penceresinden burada istirahat eden firavunun sadece doğum gününde ve ölüm yıl dönümünde güneş ışınların içerdeki mezar odasını aydınlattığını duymuş muydunuz? Bu yapıları tasarlayan dehaya saygı duymamak mümkün müydü?

Piramitlerin önünde konumlanmış dev Sfenks’in aslında buradaki kumların içine gömülü olduğunu ve bu kumların içinden tekrar doğduğunu biliyor musunuz?

Mısır’ın bizim coğrafyaya ve Akdeniz coğrafyasına çok yakın olması ve Anadolu’da yaşayan kavimlerle yoğun etkileşimi nedeniyle de benim için kültürler arasında çok önemli bir yer alıyor.

Mısırlıların Hititlilerle olan Kadeş Antlaşmasının bir replikası bugün Birleşmiş Milletlerin New York’taki binasını süslüyor. Bu topraklarda yapılan bu antlaşma dünyanın ilk barış antlaşması ve bu nedenle büyük önem arz ediyor.

İskenderiye Kütüphanesi dönemin en eski ve en muhteşem bilgi merkezlerinden birisiydi.

Milyonlarca papirüs kağıdına yazılmış kim bilir ne muhteşem bilgiler vardı. Büyük İskender ve Büyük Roma İmparatorluğun kralları bu topraklardan geçmişti.

Bütün bu tarihi hazinelerin yanı başında Mısır’ın doğal güzellikleri de fevkaladedir.

Bir yandan Nil nehrin ihtişamı, diğer yandan Kızıldeniz’in pırıl pırıl ve çok zengin sualtı dünyası ve çöllerin doğası çok büyüleyici.

Mısır gibi bir ülkeyi ve kültürü kocaman kitaplarda yazsanız anlata anlata bitiremezsiniz. O denli zengindir, derindir, çapı çok geniştir.

Her müzede Mısır eseri

Günümüzde dünyanın hangi büyük müzelerine giderseniz gidin Mısır’ın eserleri bütün ihtişamı ile karşınıza çıkar. New York’ta, Paris’te, Londra’da, Viyana’da, Berlin’de her yerde o toprakların çok özel kültür varlıkları sergilenir ve her müzenin çok özel hazinesi sayılır.

Mısır’ı çok özlemişim. Kahire’de yeni açılan Kahire Müzesi’ni görmek isterim. Eminim eski müzeyi hatırlayıp hüzünleneceğim. Nil Nehrin akmaya başladığı Uganda’dan yola çıkarak süzüle süzüle Nil Nehrin o bembeyaz yelkenlileri veya lüks nehir tekneleriyle Kahire’ye kadar gelip yol boyunca o harika tarihi mekanları ve eserleri tekrar görmek isterim.

Eğer bugüne kadar Mısır’a gitmediyseniz ortamın biraz müsait olduğu bir zamanda bize her yönüyle çok yakın olan bu ülkenin barındırdığı kültürel zenginliklerini görmeye mutlaka gidiniz. Eğer gitmeden önce antik Mısır kültürü ile ilgi bilgi edinirseniz seyahatiniz bir kat daha da keyifli, eğitici ve derin olacaktır.