Sedat YILMAZ

Yüksek enflasyon sebebiyle ABD Merkez Bankası’nın (FED) sıkılaştırmacı para politikası sebebiyle güçlenen dolar, küresel resesyonun giderek yayılması, artan enflasyon oranları ve beraberinde geri çekilen petrol, emtia ve metal fiyatları uluslararası piyasalarda altın fiyatlarını aşağı yönlü baskılıyor. FED’in durgunluğa giden küresel ekonomi sürecinde para politikasında agresif sıkılaştırmadaki ısrarı ve 106’larda seyreden uluslararası dolar endeksinin (DXY) yeniden 109 dolar yolculuğuna başlaması yurtdışı piyasalarda ons altını Temmuz ayı başından bu yana 1713 dolardan 1680 dolarlı seviyelere düşürdü.

2022 yılına 1829 dolar civarında başlayan ve 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle 2050 dolara kadar yükselen, takiben 2022 Mart ayında ciddi bir yükseliş rallisi başlatan ons altın, yılsonu 3000 dolar söylentilerinin tersine, 109 değerini almasıyla güçlenen dolar endeksinin sağlam duruşu, küresel enflasyon ve resesyon baskısı sebebiyle Temmuz’un başında yeniden 1800 dolarla yılbaşı seviyelerine döndü.

Ardından resesyon ve enflasyonun etkisini artırmasıyla 21 Temmuz’da 1700 dolar desteğini kıran ons altında düşüş hızlandı. Ons altın uluslararası piyasalarda 20 gün içinde sert düşüşle yüzde 8 değer kaybederek 1683 dolara geriledi.

Eylül itibariyle 1600 dolar olur

Yabancı piyasa analistleri gelecek Eylül itibariyle 1600 doları gördükten sonra yılsonuna doğru ons altındaki fiyat seviyesinin 1600 dolar altı olarak öngörüldüğünü bildiriyor.

Operasyonel merkezi ABD Manhattan’da olan Amerikan finansal hizmetler şirketi ve dünyanın 30’uncu büyük bankası Wells Fargo Company, altın fiyatlarındaki ilgi çekici için rapor hazırladı. Banka raporunda altındaki fiyat hareketlerinin tamamen doların seyri ile alakalı olduğunu belirterek, resesyonla birlikte altına talep gelebileceğini fakat bu talebin altını eski fiyatlara döndürmeyeceğini bildirdi. Altının 1650 – 1850 dolar arasında bir hareket marjının olduğunun altını çizen banka, dolardaki güçlenmenin devam etmesi durumunda altın fiyatlarında gerilemenin süreceğini vurguladı.

İsviçreli UBS Group ile ABD’li Citi Group da altının 2022 için hareket alanını 1600 dolar olarak öngörüyor. Söz konusu finans grupları dolardaki güçlenmeyle birlikte FED’in gelecek haftaki faiz artış oranının önemli olduğuna dikkat çeken bankalar, ayrıca ülkedeki petrol arzı ve stokları, ekonomik veriler ile büyümeye yönelik öncü verilerin altın fiyatlarına yansıyacağını tahmin ettiklerini açıklıyor. Özellikle İsviçreli UBS ons altın fiyat tahminini 1600 dolar olarak bildirmesi ilgi çekici bulunuyor.

Altın fiyatlarını düşüren diğer etken

Dolardaki güçlülük, enflasyonlardaki yükseliş ile yayılma özelliği gösteren küresel resesyonun yanında altın fiyatlarına, düşüş eğilimindeki petrol fiyatları da yön veriyor. Piyasa analistleri, ABD’nin stratejik petrol rezervlerinde 1985 yılından bu yana en yüksek düşüş gözlenmesine karşılık resesyon baskısı nedeniyle metal fiyatlarındaki gerilemenin altın fiyatlarında düşüşe sebep olduğunu belirtiyor.

Piyasalara yön veren diğer enstrüman petrol fiyatlarında da zayıf talep sebebiyle düşüşlerin sürdüğünün altını çizen analistler, “Uluslararası Enerji Ajansı (EIA), ülkenin stratejik rezervlerindeki ham petrol stokunun geçen hafta Temmuz 1985'ten bu yana görülen en düşük seviyeye indiğini açıklamasına rağmen resesyon baskısı sebebiyle ABD ham petrolü (WTI) 100 doların altına inerek 97 doları gördü. Brent petrol de aynı trendde 108 dolardan 103 dolar seviyesine düştü. Söz konusu hareket altın fiyatlarının düşmesinde diğer etkenler arasında” diyorlar.

Petrol piyasalarında Rus petrolüne ilişkin gelişmeler yakından takip edildiğini belirten analistler, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo’nun, Avrupa Birliği’nin emtialara sigorta yapılmasına getireceği düzenlemelerle birlikte Rus petrolüne fiyat sınırı getirilmesi konusunda bir anlaşmaya Aralık ayına kadar varılmasını beklediklerini söylüyorlar. Analistler, petrol konusunda da ABD ham petrol stoklarının 15 Temmuz itibariyle 446 bin varil azalarak 426,6 milyon varil seviyesine indiğini hatırlatıyor.

Fiyatlar yurtiçinde aynı hızda düşmüyor

Yurtdışında değerli metaldeki yüksek fiyat erimesine karşılık yurtiçinde doların güçlülüğü sebebiyle altın fiyatlarında aynı hızda düşüşün yaşanmadığı gözleniyor. Dün yurtdışında yüzde 2’ye yakın değer kaybederek 1683 dolara inen ve Temmuz başından bu yana yüzde 8 değer kaybeden ons altına karşılık yurtiçinde külçe altının gram fiyatı, 1 Temmuz’daki 977 liralık satış fiyatına göre sadece yüzde 2 değer yitirerek 958 liraya geriledi.

Gram altında 955 liranın güçlü bir destek konumunda bulunduğunu belirten analistler, “Bu noktanın kırılması çok önemli. Ancak dün de gözlendiği üzere 955’ler sınırına gelen fiyatlar birden tepki göstererek yeniden 970 liralı seviyelere yükseldi. Burada dolar/TL’nin 17,70’leri geçmesinin etkisi büyük. DXY ise 107 bandında yukarı yönlü direniyor. Gram altında direnç noktasının 975’ler olduğu tahmin ediliyor” yorumunu yapıyor.

Analistler, yurtdışında gerçekleşen ons altındaki düşüşlerin yurtiçine yansıyacağı, ancak dolar/TL kurunda yaşanan yüksek seyir devam ettiği sürece beklenen altın fiyatlarındaki gerilemelerin gerçekleşmeyeceği ve yılsonu gram altının 850 - 950 lira bandında bir trend izleyeceğini tahmin ettiklerini belirtiyorlar.