DIŞ HABERLER

Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) 1 trilyon doları geçen ülkeleri destek fonuna başta fakir devletler müracaat ederken G-20 zirvesinde bir araya gelen maliye bakanları ve merkez bankası başkanları, koronavirüs salgınının hızla yayıldığı dünyada ülkeler için 7 trilyon dolar bir desteğin sağlanmasını oybirliği ile kabul etti. Zirvede temsilciler, söz konusu ülkelerin borç kırılganlıklarına müdahale edilmesini ve borçlarının askıya alınmasını onaylandılar. G-20 temsilcileri IMF’ye bankacılıktan ziyade ülkelere insani yaklaşımlı destekler sağlamasını istediler.

Tele konferans yoluyla gerçekleştirilen G-20 zirvesine katılan maliye bakanları ve merkez bankası başkanları salgının kontrol alınması konusunda ellerindeki imkanları bir eşgüdüm içerisinde seferber etmeye hazır olduklarını, covid-19’un yayılış hızına göre ilave önlemlerin de gündeme gelebileceğini ifade ettiler. Zirveye Türkiye’yi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Merkez Bankası (TCMB) Başkan Murat Uysal temsil etti.

Acil ve istisnai önlemler

G-20 zirvesinden yapılan ortak açıklamada, bu zamana kadar gerek ülkeler ve gerekse uluslar arası teşkilatların virüse karşı etkin tedbirler aldıklarını ancak salgının yayılma hızının artmasıyla acil ve istisnai ek önlemlerin gündeme geldiği belirtildi. Ortak açıklamada, “Çabalarımız devam etmeli ve güçlendirilmelidir. Küresel ekonomiyi desteklemek, güveni artırmak, finansal istikrarı sürdürmek, derin ve uzun süreli ekonomik etkileri önlemek için mevcut tüm politika araçlarını kullanmayı taahhüt ediyoruz. Tedbirli olmaya devam ediyoruz ve gerektiğinde ilave önlemler almaya hazırız” denildi.

Ortak açıklamada; G-20 zirvesinden bir eylem planı çıktığı ve planda Uluslar arası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’ndan da 200 milyar dolarlık bir fon sağlandığı belirtilirken halen acil müdahale gedilmesi gereken gelişmelerin olduğu ve bunların arasında salgın sebebiyle düşük gelirli ülkelerdeki borç kırılganlıklarının giderilmesi, covid-19’un etkilerini minimize etmek için söz konusu kaynakların en üst seviyeye çıkarılması, kaynak kullanımının optimize edilmesi için uluslar arası teşkilatlar arasında koordinasyon ve eşgüdümün artırılması hususlarının kararlaştırıldığı kaydedildi.

Borçlar askıya alınıyor

Fakir ülke borçlarının geri ödenmesinin ertelenmesi veya tamamen silinmesinin desteklendiği, fon sağlayan ülkelerin bu konuya sıcak yaklaştığı dile getirilen G-20 ortak açıklamasında;  “Ayrıca özel kreditörlere girişime katılma konusunda çağrı yapıldı. Diğer taraftan çok taraflı kalkınma bankalarından, derecelendirmelerini ve düşük fonlama maliyetini korurken borç ödemelerinin askıya alınmasına ilişkin seçenekleri daha fazla araştırmalarını bekliyoruz” denildi.

IMF’nin son olarak oluşturduğu gelir seviyesi düşük ülkelere imtiyazlı kredi sağlama sisteminin daha da kuvvetlendirilmesi istenen açıklamada, IMF’nin kısa vadeli likidite hattının desteklendiği, krizin yayılma durumuna göre ilave tedbirlerin alınmasına yönelik Fon’a çağrıda bulunulduğunun altı çizildi. IMF son açıklamasında fakir ülkelere yönelik imtiyazlı kredilerin toplamını 3 katına çıkarma noktasında çalışma yaptıklarını ve üye ülkelerden destek sağlanmasıyla ilgili talepte bulunmuştu.

Mutabık eylem planı hazır

G-20 maliye bakanları ve merkez bankası başkanları zirvesine tele konferansla katılan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da, toplantıda alınan kararların oy birliği ile kabul edildiğini ve mutabık bir eylem planının hazırlandığını söyledi.

Söz konusu planın öncelikle ülkelerin sağlık alanında gerekli finansal gücü desteklemeyi hedeflediğini ve yardımların bu alanda yoğunlaşacağını belirten Bakan Albayrak sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, plandaki diğer ayakların, vatandaşı, istihdamı koruma ile iş dünyasını desteklemek, kırılgan ülkelerin üzerindeki borç yükünü hafifletmek ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik toparlanmasını sağlayacak ve muhtemel şoklara karşı direncini artıracak önlemlerin acilen yürürlüğe konacağını anlattı.

Albayrak açıklamasında mutabık kalınan eylem programını, “Bu plan ile sağlık alanında gerekli finansal yardımları yapmayı, vatandaşları ve iş dünyasını desteklemeyi, kırılgan ülkeleri korumayı, güçlü ekonomik toparlanmaya yönelik tedbirler almayı ve olası şoklara karşı tecrübe paylaşımı ile mücadeleyi G20 ülkeleri olarak taahhüt ettik” sözleriyle özetledi.

Ekonomiler durmamalı

G-20 zirvesinde küresel covid-19 salgınına karşı mücadele çerçevesinde ülkeler 7 trilyon dolar bir fonu devreye alınmasını kararlaştırdı. Petroldeki fiyat tartışmalarının da gündeme geldiği tahmin edilen zirveyle ilgili Al Arabiya televizyonuna açıklama yapan Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan, G-20 teşkilatının gelişmekte olan ülkelere 7 trilyon dolar yardım sağlama yapacağını, ülke  ekonomilerine büyük baskı yapan koronavirüs salgınıyla ortaya çıkan krizin üstesinden gelmeye ve durmaya yüz tutan küresel ekonominin yeniden işler hale getirilmesi için iyileştirme çabalarının artırılarak devam edeceğini dile getirdi.

Zirvede petrol arzı konusunun gündeme gelip gelmemesiyle ilgili üstü kapalı açıklamalarda bulunan Cedan, enerji piyasasındaki olumsuzluğun küresel ekonomiye en az bir yıl kaybettireceğini ve ekonomisi petrole dayalı birçok ülkenin söz konusu gelişmeden olumsuz etkileneceğini belirtti.

Aynı konuyu değerlendiren Uluslar arası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol ise 2020’nin petrol tarihinin en kötü yılı Nisan ayının da ‘Kara Nisan’ olarak anılacağını söyledi. Virüs sebebiyle günlük petrol talebindeki düşüşün 10 milyon varil olacağını, bunun Nisan itibariyle 29 milyon, Mayıs’ta da 26 milyon varil olarak hesaplandığını, koronavirüsün petrol piyasasını en az 10 yıl geriye götüreceğini ve salgının küresel ekonomiye etkisinin beklenenden daha sert olacağını kaydetti.

Sabitkoinlere dikkat

G-20’ler kripto paralar üzerinde de hassasiyetle duruyor. Oluşturdukları Finansal İstikrar Fonu’nun (FSB) virüs salgınında risk oluşturmaması için sıkı tedbirlerin alınması gerektiği yolunda sıkı bir takibe geçen G-20 konuyla ilgili bir rapor yayımladı.

Raporda, ekonomik ilişkilerin giderek dijital ortama dönüştüğü ve PayPal gibi ödemelere uygulanan mevcut mali kuralların genel olarak sabitkoin için de olması gerektiğine yönelik tavsiyeler yer aldı. Özellikle raporda sabitkoine ilişkin yasa ve düzenlemelerin her ülkede değişiklik göstermesinin normal olduğu ancak oluşacak risklere karşı ülkelerin birbirleriyle işbirliği yapması gerektiği kaydedildi.

Raporda, söz konusu işbirliğin esnek olması önerilirken devletlerdeki ilgili makamların gerektiğinde küresel sabitkoinlerin risklerine karşı potansiyel boşlukları görerek tedbirlerini artırmaları istendi. G-20 raporunda sabitkoin riskleri siber saldırılar, kara para aklama ve terörün finansmanı gibi alanlarda yapmak istediği işlerliğe karşı işbirliğinin şart olduğu anlatıldı.