SON DAKİKA
Ekonomik Veriler Pazartesi 04 Mayıs 2020 10:52

FİYATLAR NE KADAR ARTTI?

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda aylık bazda yüzde 0,85, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,28 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10,94, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 6,71 oldu.

Fiyatlar ne kadar arttı?
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda aylık bazda yüzde 0,85, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, nisan ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12,66, yurt içi üretici fiyatları yüzde 10,87 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 0,85, Yİ-ÜFE yüzde 1,28 artış gösterdi. 

TÜFE, nisanda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 3,16, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,94 yükseldi.

Yİ-ÜFE ise Aralık 2019'a göre yüzde 4,54, geçen yılın nisan ayına göre yüzde 6,71 arttı.

Beklentiler

Ekonomistler, nisan ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasının yüzde 0,72, yıllık enflasyonun yüzde 10,79 olacağını öngörmüştü.

TÜFE ve Yİ-ÜFE oranları şöyle:

enf-1

Su temininde yüzde 4,57 arttı

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi'nde (Yİ-ÜFE) nisan ayında yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 7,44, imalatta yüzde 6,27, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12,86, su temininde yüzde 4,57 artış gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, nisanda bir önceki aya göre yüzde 1,28, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 4,54, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,71 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,87 artış gösterdi.

Sanayinin 4 sektörünün nisanda yıllık bazda değişimleri dikkate alındığında madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 7,44, imalatta yüzde 6,27, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12,86, su temininde yüzde 4,57 artış görüldü. Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,22, imalatta yüzde 1,41, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0,31 artış, su temininde yüzde 0,53 azalış kaydedildi.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerine bakıldığında ara malında yüzde 7,52, dayanıklı tüketim malında yüzde 10,4, dayanıksız tüketim malında yüzde 11,02, sermaye malında yüzde 11,16 artış, enerjide yüzde 11,25 azalış görüldü.

Bu grupların aylık değişimleri ise ara malında yüzde 3, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,4, dayanıksız tüketim malında yüzde 1,18, sermaye malında yüzde 2,91 artış, enerjide yüzde 7,97 azalış olarak gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek azalış, yüzde 50,51 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 39,2 ile ham petrol ve doğal gaz sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri yüzde 34,34, metal cevherleri yüzde 23,2, diğer mamul eşyalar yüzde 18,67 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık en yüksek azalış, yüzde 28,46 ile kok ve rafine petrol ürünlerinde gözlenirken, bunu, yüzde 27,71 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 0,53 ile suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması izledi. Metal cevherleri yüzde 8,03, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 6,71, diğer mamul eşyalar yüzde 5,28 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kaydedildi.

Sektörler ve alt sektörler itibarıyla nisanda Yİ-ÜFE'deki aylık ve yıllık değişim oranları şöyle:

Sektörler/Alt GruplarAylık (yüzde)Yıllık (yüzde)
Madencilik ve taş ocakçılığı0,227,44 
İmalat1,416,27 
Elektrik, gaz0,31 12,86
Su temini-0,53  4,57

En fazla düşüş ulaştırmada

Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında, nisanda aylık bazda en yüksek artış yüzde 4,66 ile çeşitli mal ve hizmetlerde kaydedildi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, nisan ayı ana harcama gruplarında fiyat değişimleri belli oldu.

Nisanda bu kategoride aylık bazda en yüksek artış, yüzde 4,66 ile çeşitli mal ve hizmetlerde gerçekleşirken, bu grubu yüzde 4,08 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 2,53 ile gıda ve alkolsüz içecekler takip etti.

Ana harcama grupları itibarıyla nisanda en fazla düşüş gösteren grup ise yüzde 1,83 ile ulaştırma olarak kayıtlara geçti. Bu grubu yüzde 1,23 ile haberleşme, yüzde 0,67 ile eğlence ve kültür ve yüzde 0,32 ile konut grubu takip etti.

Yıllık değişimler 

TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 31,32 ile alkollü içecekler ve tütün ana harcama grubunda görüldü. Bunu yüzde 20,34 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 14,52 ile konut izledi. Bu dönemde sağlıkta yüzde 12,86, lokanta ve otellerde yüzde 12,55, eğitimde yüzde 12,35 artış gerçekleşti.

Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu ana harcama grupları sırasıyla yüzde 1,55 ile haberleşme, yüzde 4,90 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 4,91 ile eğlence ve kültür ve yüzde 5,54 ile ulaştırma oldu. 

Geçen ay endekste kapsanan 418 maddeden 61'inin ortalama fiyatında değişim olmazken, 87'sinin ortalama fiyatında düşüş, 270'inin ortalama fiyatında ise artış görüldü.

Ana harcama gruplarına göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:

KapsamAylık (yüzde)Yıllık (yüzde)
Gıda ve alkolsüz içecekler2,5311,28
Alkollü içecekler ve tütün0,0231,32
Giyim ve ayakkabı4,084,90
Konut-0,3214,52
Ev eşyası1,096,06
Sağlık0,5312,86
Ulaştırma-1,835,54
Haberleşme-1,231,55
Eğlence ve kültür-0,674,91
Eğitim0,3412,35
Lokanta ve oteller0,1212,55
Çeşitli mal ve hizmetler4,6620,34

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE, nisanda bir önceki aya göre yüzde 1,11, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 2,24, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,27 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 12,18 arttı.

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, nisanda aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,11 ile "İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE" göstergesinde görüldü.

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde aylık ve yıllık değişimler şöyle:

KapsamAylık değişim (yüzde)Yıllık değişim (yüzde)
Mevsimlik ürünler hariç0,6412,25
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç 1,1111,27
Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç1,049,93
İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç0,5010,78
Alkollü içecekler ve tütün hariç0,9110,04
Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç1,048,69

Fiyatlar en çok Erzurum, Erzincan, Bayburt'ta arttı

Türkiye'de nisanda yıllık bazda tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölge, yüzde 12,98 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt" olarak belirlendi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, nisanda yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 10,94 artış kaydetti.

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 1,72 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt"ta oldu. 12 aylık ortalamalara göre de en yüksek artış yüzde 14,22 ile yine bu bölgede gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 12,98 ile söz konusu bölgede gözlenirken, bunu yüzde 12,28 ile "Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir", yüzde 12,24 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgeleri izledi.

En düşük fiyat artış ise yüzde 8,47 ile "Kastamonu, Çankırı, Sinop" bölgesinde gerçekleşti.

Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık bazda fiyat artışları şöyle:

İBBS 2. Düzey-SR Level 2Bir önceki aya göre değişim oranı (yüzde)
Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (yüzde)
TR Türkiye0,8510,94
TR10 (İstanbul)0,7711,22
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli)0,1510,20
TR22 (Balıkesir, Çanakkale)0,7712,24
TR31 (İzmir)1,2812,05
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla)0,8410,53
TR33 (Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak)0,6911,00
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik)0,8011,74
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova)0,9311,03
TR51 (Ankara)0,9311,05
TR52 (Konya, Karaman)0,4610,10
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur)0,8111,03
TR62 (Adana, Mersin)0,6010,60
TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye)0,809,20
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir)1,0212,28
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat)0,1211,34
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın)1,149,69
TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop)0,368,47
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya)1,1610,91
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane)1,159,67
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt)1,7212,98
TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan)0,989,62
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli)1,169,19
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari)1,4910,91
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis)0,5811,11
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır)1,1810,88
TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt)0,81

enf-2

ABONE OL